هر آنچه باید در مورد سرطان پروستات و خطرات آن بدانید

سرطان پروستات دومین سرطان شایع در مردان (پس از سرطان پوست) و یکی از علل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان است. در این مقاله، هر چیزی که باید در مورد این سرطان بدانید (از جمله علل، علائم، تشخیص، گزینه‌های درمانی و موارد دیگر) پوشش داده شده است.

سرطان پروستات چیست؟

غده پروستات بخش مهمی از دستگاه تناسلی مردان است که درست در زیر مثانه و جلوی راست روده قرار دارد. عملکرد اصلی آن تولید مایع منی است که به انتقال و تغذیه اسپرم کمک می کند. سرطان پروستات یا کنسر پروستات زمانی رخ می دهد که سلول های غده پروستات خارج از کنترل رشد کرده و تومورهایی را تشکیل می دهند. در صورت عدم درمان، سرطان می تواند به سایر قسمت های بدن مانند استخوان ها و غدد لنفاوی گسترش یابد.

علل بروز سرطان پروستات چیست؟

عوامل متعددی می توانند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• سن
• سابقه خانوادگی
• قومیت
• و برخی عوامل سبک زندگی

علائم سرطان پروستات ممکن است شامل مشکل موارد زیر باشد:

• مشکل در ادرار کردن
• جریان ضعیف ادرار
• مشاهده خون در ادرار یا مایع منی
• و درد در ناحیه کمر یا لگن

با این حال، سرطان پروستات در مراحل اولیه خود ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، به همین دلیل غربالگری در این خصوص منظم ضروری است.

نحوه تشخیص این سرطان چگونه است؟

سرطان پروستات را می توان از طریق انواع آزمایشات غربالگری، از جمله آزمایش خون آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)، معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) و بیوپسی پروستات شناسایی کرد.

اگر یک شخص مشکوک به پروستات در این غده باشد، ممکن است آزمایش های تشخیصی بیشتری مانند اسکن استخوان، سی تی اسکن یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) تجویز شود. این آزمایش‌ها می‌توانند به تعیین مرحله و وسعت سرطان کمک کنند، که برای ایجاد یک برنامه درمانی مناسب حیاتی است.

علایم سرطان پرستات بدخیم در مراحل پیشرفته چیست؟

کنسر بدخیم پروستات، همچنین به عنوان آدنوکارسینوم پروستات شناخته می شود، اغلب به کندی پیشرفت می کند و ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ایجاد نکند. با این حال، با پیشرفت سرطان، علائم زیر ممکن است رخ دهد:

• مشکلات ادراری: این یکی از شایع ترین علائم سرطان پروستات است و می تواند شامل تکرر ادرار، به ویژه در شب (شب ادراری)، جریان ضعیف ادرار، مشکل در شروع یا توقف ادرار، و احساس تخلیه ناقص مثانه است.
• خون در ادرار یا منی: وجود خون در ادرار (هماچوری) یا مایع منی (هماتوسپرمی) ممکن است نشان دهنده کنسر پروستات باشد. با این حال، این علائم همچنین می تواند ناشی از شرایط دیگر باشد.
• اختلال نعوظ: مشکل در دستیابی یا حفظ نعوظ می تواند یکی از علائم سرطان پروستات باشد، اگرچه می تواند توسط عوامل مختلف دیگری نیز ایجاد شود.
• درد لگن: ناراحتی، درد یا درد در ناحیه لگن، کمر یا ران ممکن است با پیشرفت سرطان رخ دهد.
• درد استخوان: در آخرین مرحله سرطان پروستات که تومور به استخوان ها گسترش یافته است (متاستاز)، علائمی چون درد استخوان، به ویژه در ناحیه کمر، لگن و لگن ایجاد می شود. این درد ممکن است مانند یک درد عمیق احساس شود یا تیز و شدید باشد.
• کاهش وزن و خستگی: کنسر پیشرفته پروستات می تواند منجر به کاهش وزن ناخواسته و خستگی یا ضعف شود.

مرحله بندی کنسر پروستات به چه شکلی است؟

کنسر پروستات معمولاً با استفاده از سیستم TNM که مخفف تومور، گره و متاستاز است، مرحله‌بندی می‌شود. مرحله T به اندازه و وسعت تومور اولیه اشاره دارد، در حالی که مرحله N به گسترش سرطان به غدد لنفاوی مجاور اشاره دارد. مرحله M (آخرین مرحله سرطان پروستات) نشان می دهد که آیا کنسر به اندام های دور مانند استخوان ها یا ریه ها گسترش یافته است یا خیر.

روش های درمان سرطان پروستات چیست؟

درمان کنسر پروستات به عوامل متعددی از جمله استیج و حالت تهاجمی سرطان، سن و سلامت کلی بیمار و ترجیحات شخصی بیمار بستگی دارد. گزینه های درمانی سرطان پروستات ممکن است شامل نظارت فعال، جراحی، پرتودرمانی، هورمون درمانی، شیمی درمانی یا ایمونوتراپی باشد.

نظارت فعال شامل نظارت دقیق بر سرطان است اما درمان فوری آن هنوز انجام نمی شود. مگر اینکه شخص علائم پیشرفت را نشان دهد. جراحی ممکن است شامل برداشتن کل غده پروستات (پروستاتکتومی رادیکال) یا فقط بخش سرطانی غده (پروستاتکتومی جزئی) باشد.

در پرتور درمانی نیز از پرتوهای پرانرژی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود. هورمون درمانی نیز تولید یا عملکرد هورمون های مردانه را که می توانند رشد سلول های سرطانی پروستات را تحریک کنند، مسدود می کند.

از سوی دیگر شیمی درمانی و ایمونوتراپی کمتر برای سرطان پروستات استفاده می شود، اما ممکن است در موارد خاص مورد توجه پزشکان قرار گیرد. شیمی درمانی شامل استفاده از داروهای برای از بین بردن سلول های سرطانی است، در حالی که ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می کند.

زندگی با کنسر پروستات چگونه است؟

تشخیص سرطان پروستات می تواند یک رویداد تغییر دهنده زندگی باشد و همراه با تجربه طیفی از احساسات از جمله ترس، اضطراب و غم طبیعی است. علاوه بر تأثیر عاطفی، این سرطان و درمان آن می‌تواند باعث ایجاد طیفی از عوارض جانبی فیزیکی مانند اختلال نعوظ، بی‌اختیاری و خستگی شود.

با این حال، استراتژی های زیادی وجود دارد که می تواند به مدیریت این اثرات و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. اینها استراتژی ها ممکن است شامل تغییر در رژیم غذایی و ورزش، تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن یا یوگا و حمایت خانواده و دوستان باشد. همچنین برای مردان مبتلا به سرطان پروستات مهم است که از وضعیت خود مطلع بوده و از نزدیک با تیم مراقبت های بهداشتی خود برای ایجاد یک برنامه مراقبت شخصی کار کنند.

نتیجه تحقیقات درباره کنسر پروستات و دستورالعمل های آینده

خبر خوب این است که روند انجام تحقیقات در خصوص سرطان پروستات با بسیاری از پیشرفت‌های جدید هیجان‌انگیز همچنان ادامه دارد. برخی از امیدوارکننده‌ترین زمینه‌های تحقیقاتی شامل استفاده از آزمایش ژنومی برای هدف‌گیری بهتر درمان، توسعه ایمنی‌درمانی‌های جدید و درمان‌های هدفمند، و استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود تشخیص و برنامه‌ریزی درمان است.

همانطور که درک ما از کنسر پروستات همچنان در حال تکامل است، این احتمال وجود دارد که درمان های جدید و موثرتری در دسترس باشند و میلیون ها مرد مبتلا به این بیماری را امیدوار کنند.

نکات پایانی درباره کنسر پروستات

سرطان پروستات یک نگرانی جدی در خصوص سلامت مردان است که میلیون ها مرد را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. در حالی که می تواند یک تشخیص ترسناک باشد، اما خوشبختانه گزینه های درمانی زیادی برای آن وجود دارد، و با تشخیص زودهنگام، شانس یک درمان موفقیت آمیز برای آن بالا است. با اطلاع از آخرین تحقیقات و همکاری نزدیک با متخصصان ارولوژی و سایر متخصصان دیگر، مردان مبتلا به سرطان پروستات می توانند نقش فعالی در مراقبت از خود داشته باشند و شانس خود را برای نتجایج مثبت درمانی بهبود بخشند.

پاسخ به سوالات متداول

نرخ بقای سرطان پروستات چقدر است؟

میزان بقای این سرطان در مردان به عوامل مختلفی از جمله مرحله سرطان در زمان تشخیص، سن بیمار و سلامت کلی و رویکرد درمانی بستگی دارد. خوشبختانه به طور کلی، میزان بقا برای سرطا بالا است با این حال، اگر سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، میزان بقا کاهش می‌یابد و احتمال بروز عوارض بیشتر خواهد شد.

مردان از چند سالگی باید تحت غربالگری این سرطان قرار بگریند؟

انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند که مردان از سن 50 سالگی (یا زودتر از آن در صورت داشتن عوامل خطر مانند سابقه خانوادگی سرطان پروستات) برای انجام غربالگری های مورد نیاز در این خصوص اقدام کنند. در خصوص مزایا و خطرات بالقوه غربالگری سرطان پروستات حتما با یک پزشک متخصص ارولوژی صحبت کنید. توجه به این نکته نیز ضروری است که تصمیم برای انجام غربالگری باید بر اساس ترجیحات بیمار و عوامل خطر فردی باشد.

آیا سرطان پروستات ارثی است؟

در حالی که بیشتر موارد سرطان در این غده مستقیماً ارثی نیستند، اما متاسفانه داشتن سابقه خانوادگی در این خصوص می تواند خطر ابتلا به بیماری را در مردان افزایش دهد. مردانی که پدر یا برادری دارند که سرطان پروستات داشته اند احتمالا در معرض خطر بیشتری قرار دارند و اگر چند نفر از اعضای خانواده تحت تاثیر قرار گرفته باشند، این خطر بیشتر و بیشار هم می شود.

آیا می توان از بروز سرطان این غده پیشگیری کرد؟

در حالی که هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از سرطان پروستات وجود ندارد، چندین عامل مرتبط با سبک زندگی وجود دارد که ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند. اینها شامل حفظ وزن در محدوده سالم، خوردن یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها و سبزیجات، ورزش منظم و پرهیز از سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل می شوند.

تفاوت بین سرطان پروستات و هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) چیست؟

هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)  به بزرگ شدن غیر سرطانی غده پروستات است که در مردان مسن شایع است اشاره دارد. در حالی که BPH می تواند علائم مشابه سرطان  (مانند مشکل در ادرار کردن) ایجاد کند، اما این وضعیت به هیچ عنوان نوعی سرطان نیست و خطر ابتلا به سرطان در غده نامبرده را افزایش نمی دهد. با این حال، هنوز هم برای مردان مبتلا به BPH باید به طور منظم تحت نظر باشند و طبق توصیه تحت غربالگری سرطان پروستات قرار گیرند.